O κυρ-Γιάννης στο χάος της κυκλοφορίας

Ας μου συγχωρέσει, προκαταβολικά, ο αγαπητός μου δήμαρχος την προσωπική αναφορά στον τίτλο. Είμαι βέβαιος ότι θα καταλάβει την κινηματογραφική μου παραπομπή στο αριστούργημα του Ζακ Τατί (“Ο κύριος Υλώ στο χάος της κυκλοφορίας”) αλλά και στην αυθόρμητη αντίδρασή του να δράσει ακτιβιστικά, κάνοντας παρατήρηση σε έναν από τους αμέτρητους “γαϊδάρους” της πόλης μας που παραβίασε με φορτηγάκι τον κεντρικό πεζόδρομο. Τα πράγματα, όμως, είναι πολύ πιο σοβαρά και πολύπλοκα.

Το κυκλοφοριακό, μαζί με την καθαριότητα είναι το σημαντικότερο πρόβλημα, η “Λερναία Ύδρα”, για κάθε Ελληνική πόλη τα τελευταία τριάντα χρόνια. Το γενεσιουργό αίτιο, βέβαια, υπήρξε η εγχώρια ευρεσιτεχνία της αντιπαροχής  που, μοιράζοντας υπεραξία σε όλους (ιδιοκτήτες  και εργολάβους), καταπάτησε συναινετικά το δημόσιο χώρο με πολυόροφες πολυκατοικίες χωρίς καμία πρόβλεψη για θέσεις στάθμευσης. Έτσι, οι πόλεις μετατράπηκαν σε απέραντα υπαίθρια πάρκινγκ, με την κίνηση των οχημάτων να διεξάγεται ουσιαστικά στα κενά των παρκαρισμένων οχημάτων.

Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, με τις ιδιαίτερες δυσκολίες της  στριμωγμένης ανάμεσα στο βουνό και τη θάλασσα γραμμικής ανάπτυξης, τα ματαιωμένα έργα υποδομής και τη φιλική προς την αυτοκίνηση πολιτική της προηγούμενης διοίκησης του δήμου, διαμορφώθηκε σταδιακά μια γενικευμένη νοοτροπία απάθειας και αρρωστημένης υποταγής στην κυριαρχία του ΙΧ. Στην πίεση των κακομαθημένων οδηγών συνηγορούσε πάντοτε η λανθασμένη αντίληψη του εμπορικού κόσμου για εύκολη προσπελασιμότητα, που μεταφράζονταν τελικά ως πιεστικό αίτημα ανοχής στις λιγοστές, πάντοτε, δυνάμεις της τροχαίας και της δημοτικής αστυνομίας..

Η νέα διοίκηση του Γιάννη Μπουτάρη, φέρνοντας ελπίδα και καινούργιο αέρα στην πόλη,  δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού σε μια διαφορετική βάση: ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, έμφαση και προτεραιότητα στην κίνηση των ποδηλάτων, των πεζών και των ΑΜΕΑ και υπερβολική, συχνά, ρητορεία για εξοβελισμό των ΙΧ από το κέντρο. Τρία χρόνια μετά, η γενική (συχνά και από τον ίδιο τον δήμαρχο) παραδοχή είναι πως ο απολογισμός είναι αδικαιολόγητα φτωχός και περιορισμένος. Καμία εξέλιξη για το τραμ, ελάχιστη πρόοδος για τη θαλάσσια συγκοινωνία και τα λεωφορεία, ούτε μέτρο νέου ποδηλατόδρομου, απόλυτο κομφούζιο με τα ταξί, ολοήμερη φορτοεκφόρτωση, μόνιμο διπλοπαρκάρισμα που, μετά την κατάργηση της δημοτικής αστυνομίας, τείνει  πλέον να μετατραπεί σε τριπλοπαρκάρισμα.

Τι έφταιξε και στο σημαντικότερο πρόβλημα της πόλης παρουσιάζεται η μεγαλύτερη αποτυχία, που μπορεί να εξελιχθεί σε κρίσιμο διακύβευμα για τις επερχόμενες δημοτικές εκλογές; Θα επιχειρήσω να δώσω απάντηση στο ερώτημα την άλλη εβδομάδα, ξεκινώντας από το επιστημολογικό λάθος της υποτίμησης του προβλήματος και την κατάργησης τη σχετικής αντιδημαρχίας και καταλήγοντας σε ρεαλιστικές προτάσεις διεξόδου. Σίγουρα, πάντως, δεν αρκεί η προσωπική ευαισθησία και ο γνήσιος αυθορμητισμός ενός φορτωμένου με αυτοκόλλητα της Ένωσης πεζών δημάρχου. Μπορεί να τον κάνουν ακόμη πιο αγαπητό σε μας αλλά όχι αρκετά χρήσιμο για την πόλη.